آموزش قالی بافی

آشنایی با فرش دستباف و انواع آن

آشنایی با فرش دستباف و انواع آن

فرش به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شود، فرش دستباف که از الیاف پنبه، پشم و در بعضی موارد ابریشم است بافته می شود. ولی فرش ماشینی گونه‌ای مصنوعی از قالی است که بر خلاف قالی دستبافت توسط ماشین‌آلات صنعتی بافته می‌شود. با وجود آنکه امروزه فرش های ماشینی به دلیل سرعت تولید و همچنین ارزان بودن مواد اولیه نسبت به قالی دستبافت قیمت ارزانتری دارد و از مزایای آن ساده‌تر بودن اجرای آن، بهتر بودن نقش و باکیفیت‌تر انواع تصاویر هنری و شخصی روی آن است.


مشخصات قالی دستباف دارای سه مشخصه زیر می باشد:

۱- دارای تار و پود می باشد.
۲- پرز داشته باشد.
۳- پرزها دور تارها گره خورده باشد.

انواع فرش دستباف

فرش دستباف در طرح و نقش، به سه سبک اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته می شود، که طرح ترنج از پر کاربردترین سبک ها و الهام گرفته از معماری زیبای دوره اشکانیان است. این فرش دارای سه مشخصه تار و پود ، پرز و گره است که با توجه به مواد و مصالح بکار رفته در آن به ۵ گروه به شرح ذیل تقسیم بندی می شود :

  1. قالی پشمی که با تار و پودی از جنس پنبه و پرز پشمی بافته می شود.
  2. قالی تمام ابریشم که  با پرز و چله ای از جنس ابریشم بافته می شود.
  3. قالی گل ابریشم که در آن نقوش ، حاشیه فرش و چله آن با استفاده از ابریشم بافته می شود.
  4. قالی کف ابریشم که بجای پشم ، زمینه ای از جنس ابریشم دارد.
  5. قالی سوف که با نقوش گل و بوته به شکل پرزدار و پود ضخیم و نازک بافته می شود.


انواع فرش دستباف از لحاظ ابعاد:

فرش دستباف را از لحاظ انداز به ۷ نوع تقسیم می کنند که انواع آن عبارتند از:
۱- قالی: به فرشهایی که در اندازه های ۳×۲ متر،۵/۳×۵/۲ متر،۴×۳ متر،۴×۶ متر باشد، گفته می شود که به چهار دسته زیر تقسیم می شود:

۲- قالیچه: به فرشهایی گفته می شود که مساحت آن از ۴ متر مربع کمتر باشد. اندازه قالیچه های متعارف شامل ۲۰/۲×۴۰/۱ و ۵/۲×۵/۱ متر می باشد.
به قالیچه های با اندازه ۲۰/۲×۴۰/۱ سجاده ای و یا دو ذرعی گفته می شود.
همچنین لازم به ذکر است که به قالیچه هایی با ابعاد ۵/۲×۵/۱ را که ریز باف باشند پرده ای گویند.

۳- کلّگی: به فرش هایی می گویند که از نظر عرض از قالی کم عرض تر و از نظر درازا از ۴ متر کمتر باشد که در اندازه های ۳×۵/۱ متر،۳×۷/۱ متر و ۷/۳×۲ متر بافته می شود.

۴- کناره: فرشی است که برای مفرش کردن راهروها و راه پله ها استفاده می شود و پهنای آن از ۷۰/۱ تا ۵/۰ متر و طول آنها از ۱۰-۳ متر متفاوت است و در بعضی از موارد استثنائی نیز تا ۱۵ متر و بیشتر بافته شده است.

۵- ذرع و نیم و ذرع چارک: به فرشهایی که ابعاد آن ۵/۱×۰۴/۱ و ۶۰/۱×۱۰/۱ متر باشد ذرع و نیم گفته می شود.
همچنین به فرشهایی که ۳۰/۱×۸۰/۰ متر باشد ذرع و چارک اطلاق می شود.

۶- پشتی: به قالیچه هایی که مساحت آنها کمتر از یک متر مربع باشد. متداولترین اندازه پشتی ۹۰×۶۰ سانتی متر می باشد. البته در منطقه گرگان و بجنورد به طور جداگانه برای پشت پشتی ها نوعی گلیم می بافند و داخل آنها را با پر مرغ و ابر پر می کنند که به این گونه پشتی، قارچین می گویند.

۷- پادری: به قالیچه های کوچکی که اندازه پاگرد در بافته می شود پادری می گویند.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *